Moda na bezgotówkową wymianę przedmiotów przyszła do Polski ze Stanów Zjednoczonych, które po kryzysie ekonomicznym zostały zmuszone do stworzenia nowego modelu konsumenta – bardziej świadomego i oszczędnego. W ten sposób idea tzw. collaborative consumption zyskuje poważanie wśród zwolenników ekologicznego stylu życia oraz osób, które sprzeciwiają się bezmyślnemu konsumpcjonizmowi:

- Konsumenci zaczynają dostrzegać coraz więcej zalet wymiany przedmiotów czy upcyklingu.  Tu ekonomia idzie w parze z niwelowaniem negatywnych skutków, jakie na środowisko naturalne wywiera produkcja kolejnych dóbr materialnych – wyjaśnia Ewa Połujan z fundacji LOHAS, zajmującej się promocją zdrowego stylu życia oraz zasad zrównoważonego rozwoju.

Handel przedmiotami z drugiej ręki wraca do łask - na zdjęciu wielka wyprzedaz garażowa na Żoliborzu / Fot. Tablica

Wydawałoby się, że najczęściej dawane są w zamian stosunkowo niedrogie przedmioty, których wcześniejsze używanie przez inną osobę, nie zniechęca do ponownego wykorzystania, tj. książki czy gry komputerowe. Statystyki pokazują jednak zupełnie coś innego:
- Najchętniej wymieniane są nieruchomości – tylko podczas grudnia pojawiło się niemal 3 500 ogłoszeń dotyczących zamiany mieszkania na dom jednorodzinny i na odwrót: posesji z ogródkiem za lokum znajdujące się blisko centrum. Następne w kolejce są telefony komórkowe i samochody, przekraczające 1500 ogłoszeń. Z kolei wśród pań, dużą popularnością cieszy się wymiana ubrań - zarówno tych dla siebie, jak i swoich dzieci – mówi Przemysław Klemczak z serwisu Tablica.pl.

Oddam willę za mieszkanie w centrum
Możliwości wymiany lokum jest wiele, np. pan Tomasz dodał ogłoszenie na Tablicy.pl, w którym proponuje wymianę swoich dwóch mieszkań w Warszawie w zamian za dom w okolicach Mokotowa. Nie brakuje odwrotnych sytuacji, kiedy to właściciele domu z małych miejscowości bądź mieszkańcy wsi szukają własnego M w mieście. Są to przeważnie nieruchomości w dobrym stanie - duże wille z ogródkiem w spokojnej okolicy stanowią znaczną część wystawianych ofert. Zdarzają się również propozycje wymiany własnej działalności gospodarczej – na przykład pewien właściciel hotelu z restauracją, kawiarnią i salą konferencyjną w Sudetach chętnie zamieni się na podobny obiekt w innym, równie atrakcyjnym miejscu w Polsce.
  
Wymienię suknię ślubną za telefon
Zakup kolejnego telefonu, odtwarzacza mp3 i innych gadżetów jest często związany z pojawieniem się nowego modelu na rynku, a nie ze zniszczeniem się poprzedniego sprzętu.  Zgodnie z zasadą

współkonsumpcji, aby nabyć inny przedmiot, wystarczy zaproponować coś w zamian – niekoniecznie przedmiot tego samego typu. Na przykład w serwisie Tablica.pl można znaleźć propozycję wymiany m.in. telefonu na konsolę PS3, monitora na laptopa czy telewizora na twardy dysk. Na nowego właściciela czekają również trzy kamery szpiegowskie (w zamian za Smartfona), mikser (oddany za frytkownicę) albo suknia ślubna do wymiany za „fajny telefon”.

- W ideę odpowiedzialnego korzystania ze zdobyczy współczesnego świata, świetnie wpisuje się współkonsumpcja. Bardzo korzystną inicjatywą są tzw. kooperatywy spożywcze, które robią zakupy dla większej liczby osób, bezpośrednio u zaufanych producentów. Tym samym ograniczają marżę pośredników, mając jednocześnie możliwość negocjacji cen. Równie przyjazną portfelowi i środowisku formą wspókonsumpcji jest tzw. carpooling, czyli wspólne podróżowanie samochodem – mówi Ewa Połujan.

Automat do lodów za samochód dostawczy
Na nowych właścicieli czekają również samochody, które w zależności od upodobań można wymienić na mniejsze lub większe, bardziej ekonomiczne czy te, które spalają więcej benzyny. Za samochód wymieni się również właściciel quada czy posiadacz automatu do produkcji amerykańskich lodów. Przeważnie w ogłoszeniach znajdują się konkretne modele, marki przedmiotu, na który chętnie dana osoba się wymieni. Są i tacy, którzy chcą się pozbyć pewnych rzeczy i dlatego czekają na propozycje od internautów, co mogli by dać w zamian.

Polacy wymieniają dosłownie wszystko np. posiadacz automat do lodów chętnie wymieni się na...samochód dostawczy. / Fot. sxc.hu

Wymieniając jakiś przedmiot musimy też liczyć się z ewentualną dopłatą:
- Osoby, które wystawiają w serwisie ogłoszenie wymiany drogich przedmiotów bądź nieruchomości, najczęściej wspominają o ewentualnej dopłacie, wynikającej z różnicy cen obu obiektów – wyjaśnia Przemysław Klemczak. Z koniecznością dopłaty liczy się m.in. właściciel ciągnika Ursus C-360, który chciałby zamienić swoją maszynę na nowszy model. Z kolei pani Katarzyna z Działdowa wymieniłaby swoje 80. metrowe mieszkanie na nieco mniejsze lokum za dodatkową opłatą 120 tys. zł.

Nowa skórzana kurtka za paczkę kawy Jacobs
Niektórzy traktują wymianę jako sposób na uporządkowanie swojej przestrzeni. Najczęściej taką strategię stosują osoby prezentujące w serwisach ogłoszeń lokalnych swoją odzież albo ubranka i dodatki dla dzieci. Wtenczas, zamiast pieniędzy oczekuje się przedmiotów codziennego użytku, takich jak paczka kawy, pieluchy albo kosmetyki. Nawiązując kontakt z innymi matkami za pośrednictwem takich ogłoszeń, można zaoszczędzić sporo pieniędzy na wyprawce.

- Oprócz oczywistych wartości ekonomicznych i środowiskowych wspólkonsumpcja pełni jeszcze jedną, jakże ważną w dzisiejszych czasach rolę - tworzy poczucie międzyludzkiej wspólnoty – mówi Ewa Połujan. Przeszukując oferty wymiany, można natrafić również na nowe przedmioty, które albo nie pasowały na konkretną osobę, albo ich zastosowanie dla właściciela nie jest do końca zrozumiałe. W ten sposób można nie tylko zdobyć prawdziwy skarb, ale również mieć swój wkład w ochronę środowiska naturalnego.

Agata Majchrzak, dotPR