W uroczystościach uczestniczyli przedstawiciele samorządu: prezydenci i radni Krosna oraz wicestarosta krośnieński, członkowie Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej i Komitetu Ratowania Starego Cmentarza, przedstawiciele służb mundurowych, szkół, NSZZ Solidarność oraz mieszkańcy Krosna.
O Powstaniu Styczniowym mówił historyk Andrzej Kosiek, natomiast poseł Piotr Babinetz (również historyk) przypomniał sylwetki powstańców pochowanych na krośnieńskim cmentarzu. Uczestnikom uroczystości pokazano także odnowione lub zrekonstruowane nagrobki powstańców.
Poseł mówił między innymi o powstańcach związanych z Krosnem: Janie Grabowskim, Robercie Dembowskim i Feliksie Machinko. Co ciekawe, poseł Babinetz poinformował, że Feliks Machinko został przeniesiony na nowy cmentarz komunalny, ale na starym Cmentarzu podtrzymywana była tradycja zapalania mu zniczy, ktoś nawet umieścił krzyż z tabliczką, na której co prawda przekręcono nazwisko. Piotr Babinetz stwierdził, ze postanowiono podtrzymać tę tradycję i zrekonstruować nagrobek. Środki na ten cel pochodziły z aukcji dzieł sztuki, ponieważ sam Feliks Machinko był w Krośnie działaczem kulturalnym i animatorem teatru i tańca – człowiekiem związanym ze sztuką.
Natomiast Robert Dembowski ma wyłącznie symboliczny nagrobek, jako młody chłopak ruszył do powstania, pojmany przez Rosjan zmarł na Syberii. Piotr Babinetz mówił także o pułkowniku Dionizym Czachowskim. - Walczył w składzie armii Mariana Langiewicza, a następnie prowadził własna kampanię partyzancką w Świetokrzyskiem. Następnie prowadził działania w Sandomierskiem, z oddziałem sformowanym na Podkarpaciu. Ten oddział został szybko rozbity przez Rosjan, a sam pułkownik Dionizy Czachowski poległ pod Jaworem Soleckim 30 listopada 1863 – przybliżał historię Piotr Babinetz – W powstaniu walczył też jego syn, Karol Czachowski, mój prapradziadek, a także brat Karola, Adolf Czachowski, który przez 20 lat był później więziony na zesłaniu na Syberii – dodał Piotr Babinetz.
Jego zdaniem mamy obowiązek przypominania osób, które walczyły o niepodległość Polski, ale i Litwy i Ukrainy. Stwierdził, że podczas Powstania tworzył się nowoczesny Naród Polski, a doświadczenia z tworzenia tajnego państwa polskiego wykorzystywał później Józef Piłsudski i polskie organizacje niepodległościowe podczas II wojny światowej. – Mimo, że powstańcy przegrali, ich idee okazały się trwałe i przyczyniły się do lepszego przygotowania Polaków do walk o Niepodległość – powiedział Piotr Babinetz.
https://www.krosnocity.pl/index.php/aktualnosci/fakty/krosno/item/7891-krosnianie-uczcili-powstancow.html#sigFreeIda4653cb68c
Wieczorem w Bazylice Mniejszej odprawiona została uroczysta Msza Święta w intencji uczestników Powstania związanych z Krosnem i regionem. Po Mszy odsłonięto pamiątkową tablicę i złożono kwiaty.
W środę 30 stycznia o godzinie 17 rozpocznie się spotkanie muzealne w Muzeum Podkarpackim. Tematem przewodnim będzie 150 rocznica wybuchu Powstania Styczniowego. Zaprezentowane zostaną wystąpienia:
- M. Werner (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie) – „Znaczenie Powstania Styczniowego dla odzyskania niepodległości przez Polskę”
- P. Babinetz (Krosno) – „Udział krośnian w Powstaniu Styczniowym i ślady ich pamięci na krośnieńskich nekropoliach”.
(pd)
Fot. Piotr Dymiński
