Konferencja miała na celu rozpowszechnienie i utrwalenie na forum Unii Europejskiej wizerunku Via Carpatia, jako najważniejszego szlaku transportowego wschodnich regionów UE. Przez Polskę przebiega najdłuższy fragment Via Carpatia zwany drogą S19. Europoseł Tomasz Poręba ocenia, że konferencja była ważnym krokiem w walce o rozbudowę szlaku Via Carpatia.
W konferencji na temat przyszłości trasy Via Carpatia udział wzięli ministrowie, posłowie, senatorowie, marszałkowie oraz przedstawiciele regionów Via Carpatia, a także międzynarodowi eksperci, dyrektoriat Komisji Europejskiej odpowiedzialny za sieci TEN-T oraz ambasadorowie przy Królestwie Belgii i Stali Przedstawiciele przy UE państw, przez które przebiega szlak.
Idea utworzenia szlaku drogowego Via Carpatia zapoczątkowana została po raz pierwszy przez Polskę w 2006 r. w Łańcucie pod patronatem i w obecności śp. Lecha Kaczyńskiego, Prezydenta RP. 22 października 2010 r., podczas międzynarodowej konferencji w Łańcucie ministrowie ds. transportu siedmiu krajów, przez które przebiega szlak, podpisali nową wersję Deklaracji Łańcuckiej, w której zobowiązali się m.in. do podjęcia wszelkich możliwych działań w celu włączenia ww. szlaku na całej długości (Klaipeda - Kaunas – Białystok – Lublin – Rzeszów – Kosice – Miskolc – Debrecen – Oradea – Logoj - Calafat/Constanta – Sofija/Svilengrad – Thessaloniki) do sieci TEN-T.
Aktualnie w ramach w sieci TEN-T Via Carpatia podzielona jest na odcinki, których realizacja planowana jest w różnych, bardzo odległych odstępach czasowych, co zagraża integralności całej trasy. W dniu 27 listopada w komisji ds. transportu w Parlamencie Europejskim poddana zostanie pod głosowanie - złożona przez Posła Tomasza Porębę - poprawka do rozporządzenia ws. przeglądu TEN-T wnioskująca o włączenia szlaku Via Carpatia na całej długości do sieci bazowej TEN-T.
- Projekt Via Carpatia spotkał się z dużym entuzjazmem. Polityka spójności poszerzona o wymiar infrastrukturalny, wzmocni i pobudzi równy rozwój regionów. Dostęp do sieci transportowych musi stać się wszechstronny. Wiele teraz zależy od poszczególnych państw członkowskich i regionów, które muszą udowodnić, że potrafią rzetelnie ubiegać się i wydawać pieniądze z funduszy - mówił Jean-Éric Paquet Dyrektor w Dyrekcji Generalnej ds. Mobilności i Transportu Komisji Europejskiej.
- Dzisiejszy dzień to kolejny krok w walce o włączenie szlaku Via Carpatia do tzw. sieci bazowej rozporządzenia TEN-T, co w konsekwencji gwarantowałoby zarówno rozbudowę szlaku jak i jego modernizację. Via Carpatia byłaby niezaprzeczalnym czynnikiem rozkwitu turystyki jak i kołem napędowym rozwoju gospodarczego w regionie. Komisja proponuje, aby Via Carpatia, podzielona na odcinki, traktowana była całościowo, jako jeden szlak łączący wschodnie kraje UE. Cieszę się, z tego pozytywnego nastawienia Komisji. Przyszedł czas, aby tę inicjatywę wzmacniać i promować - mówił Poseł PiS do PE Tomasz Poręba.
Septimiu Buzasu Sekretarz Stanu, Ministerstwa Transportu i Infrastruktury Rumunii powiedział, że - Podpisując deklarację łańcucką w 2010 roku, Rumunia zobowiązała się do realizacji jej założeń. To nie jest zwykła droga, to jest trasa, która ma za zapewnić rozwój gospodarczy.
Według vicemarszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego: - Region karpacki potrzebuje wsparcia, a komunikacyjnie jest słabo zorganizowany. Jest to szlak transportowy o szczególnym znaczeniu dla UE. Inicjatywa ta stanowi istotną częścią dalszego rozwoju Partnerstwa Wschodniego, swoją drogą niewystarczająco wspieranego. Nasze rządy i parlamenty narodowe powinny wspierać tę deklarację, ponieważ jest to element solidarności europejskiej.
Jan Hudacký Przewodniczący Komisji Parlamentarnej ds. Gospodarczych Słowackiej Rady Narodowej w swojej prezentacji podkreślił rolę, jaką odgrywają drogi ekspresowe w procesie pobudzania wzrostu gospodarczego i rozwoju turystyki regionów, przez które przebiegać będzie Via Carpatia. Dodał również, iż rozbudowa słowackich dróg ekspresowych wyraźnie wpływa na spadek bezrobocia w danym regionie.
Senator Władysław Ortyl oraz poseł Stanisław Ożóg podkreślili, że włączenie Via Carpatia do sieci bazowej TEN-T to, z punktu widzenia szeroko pojętego bezpieczeństwa, strategiczny interes całej Europy. Ponadto, wskazali również, iż droga ekspresowa Via Carpatia doskonale wpisuję się w politykę wyrównania szans w ramach polityki spójności UE, dlatego też wszyscy musimy zintensyfikować wysiłki pod adresem rządów państw narodowych.
W konferencji uczestniczyli również oraz zabierali głos m.in. Alexander Micovcin Zastępca Stałego Przedstawiciela Słowacji przy UE, Vladislav Stoikov Naczelnik Obwódu Kiustendił, Mircea Ioan Molot Przewodniczący Rady Okręgowej Hunedoara, Lucjan Kuźniar Członek Zarządu woj. podkarpackiego, Walenty Korycki Vice-Marszałek woj. podlaskiego, Marian Constantin Vasile Vice-Przewodniczący Rady Okręgowej Temesz, Andrzej Wyczawski Burmistrz Miasta Jarosław, Marek Ustrobinski Zastępca Prezydenta Miasta Rzeszowa, Olexa Ladislav Szef Departamentu Transportu Koszyce, Loreta Navakauskienė Doradca Burmistrza Regionu Koweńskiego, Natalia Tarasovova Dyrektorka Biura Regionu Preszowskiego w Brukseli.
Oraz eksperci i ambasadorowie:
Dawid Lasek Vice-Przewodniczący Stowarzyszenia Euroregion Karpacki, Adrian Mazur z Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Artur Harazim, Ambasador RP przy Królestwie Belgii, Tamás Iván Kovacs Ambasador Węgier, Vesselin Valkanov Ambasador Bułgarii przy Królewstwie Belgii, Alexander Micovcin Zastępca Stałego Przedstawiciela Słowacji przy UE.
Stanowisko Komisji Europejskiej przedstawił Jean-Éric Paquet, Dyrektor w Dyrekcji Generalnej ds. Mobilności i Transportu.
Uczestnicy konferencji przyjęli przez aklamację „Deklarację Brukselską w sprawie szlaku transportowego Via Carpatia.”
Deklaracja Brukselska w sprawie szlaku transportowego Via Carpatia (pdf, 91 KB)
Biuro Prasowe Grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, (red)