Warsztaty pod hasłem "Poetyckie wiwisekcje" prowadził dr Mariusz Kalandyk - poeta, prozaik i recenzent, nauczyciel konsultant w Podkarpackim Centrum Nauczycieli w Rzeszowie, autor tomików "Powrót Atanaryka", "Timbuktu - fuga", "Karczma Rzym", "Cmentarz gołębi".

Pierwsza część warsztatów polegała głównie na weryfikowaniu swoich poglądów odnoście poezji i poety. Młodzież musiała odpowiedzieć na pytania: Po co tu jesteśmy? Co nas skłania do pisania? Czy aby nie marnujemy czasu? M. Kalandyk bardzo wyraźnie podkreślał, że wbrew obiegowej opinii "pisanie wierszy NIE jest zapisywaniem tego, co mi w duszy gra".

Wychodząc od tego stwierdzenia poeta sprowokował ożywioną dyskusję, podczas której młodzi ludzie podzielili się na dwa wyraźne obozy: poruszających się bardzo sprawnie w obszarze tradycji klasycyzującej i wierszy sylabicznych i sylabotonicznych, dla których dbałość o formę jest głównym przykazaniem oraz awangardowców, uprawiających głównie wiersz wolny, kładących nacisk przede wszystkim na ekspresję osobistych emocji. Okazuje się, że obie strony "sporu" mają rację, a równie ważne są świadomość językowa i znajomość konwencji, jak i poszukiwanie oryginalnych sposobów wyrazu i niechęć do korzystania z gotowych formuł wypraktykowanych przez innych.

Mariusz Kalandyk zabrał młodzież w krótką podróż po historii poezji, przywołując nazwiska m. in. Schillera, Baudelaire’a, Rimbauda, oraz mniej znanych, np. E. Montale i G. Benna, i cytując ich poglądy na rolę poezji i poety.

Polecał też książki, których lektura jest wręcz obowiązkowa dla każdego, kto poważnie traktuje twórczość swoją i innych. Są to: "Poetyka: przewodnik po świecie tekstów" Doroty Korwin-Piotrowskiej, "Struktura nowoczesnej liryki" Hugo Friedricha, "Lęk przed wpływem" Harolda Blooma, ale też np. "Gorączka romantyczna", czy "Do Europy - tak, ale z naszymi umarłymi" Marii Janion. Dwa ostatnie tytuły wypłynęły przy okazji rozmowy na temat postrzegania romantyzmu jako naszej polskiej "choroby" narodowej. Bowiem popadanie w zbytnią romantyczność, tak jak i tworzenie wierszy tzw. okolicznościowych jest pułapką, w którą łatwo dać się złapać, popadając w kicz. Tak szczera i konstruktywna dyskusja była możliwa dzięki temu, że część uczestników warsztatów zechciała podzielić się z pozostałymi swoimi wierszami, zgadzając się na poddanie ich swoistej wiwisekcji.

Druga część warsztatu poświęcona została zagadnieniom "technicznym" pracy nad wierszem. Kalandyk omówił w niej m. in. problematykę sytuacji lirycznej, podmiotu lirycznego i bohatera lirycznego, gatunki poetyckie, plan psychologiczny wiersza, a także zależność między wierszem, a jego tytułem. Posiłkował się przy tym utworami polskich poetów współczesnych: Łukasza Jarosza, Krystyny Miłobędzkiej, Eugeniusza Tkaczyszyn-Dyckiego. Miał też dla swoich słuchaczy kilka konkretnych rad, spośród których wypada wspomnieć te, by nie komplikować przekazu, nie popadać w pretensjonalność, zwalczać "młodopolskość" języka, poświęcić się studiowaniu różnych form ironii i przykładów estetycznej niezależności, a także tę zdawałoby się najważniejszą: "Staraj się zrozumieć tradycję, ale bądź wobec niej krytyczny".

Młodzież miała okazję czerpać z olbrzymich pokładów wiedzy prowadzącego nie tylko biernie, ale i jak najbardziej czynnie, zadając mu pytania (nazwane przez Mariusza Kalandyka humorystycznie "pytaniami do Starego") i wchodząc z nim w dialog. Zgromadzeni na warsztatach wspólnie uznali, że "Poetyckie wiwisekcje" powinny być początkiem spotkań służących przedstawianiu własnego dorobku, wymiany doświadczeń i dyskusji na temat poezji.

Wydarzenie odbyło się przy wsparciu finansowym Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego.

Małgorzata Jasiewicz