Po raz pierwszy z wojną i okupacją Józef Machnik zetknął się już w wieku 7 lat, mieszkając w bliskim sąsiedztwie lotniska (tzw. Tłokach Pierwszych – dzielnicy Głowienki).

Był świadkiem nalotów i bombardowań, natomiast na spotkaniu opowiadał szczegółowo o powstaniu getta na ulicy Franciszkańskiej w Krośnie, wielu nikczemnych morderstwach faszystowskiego kata Beckera, a także innych autentycznych zdarzeniach w Krośnie i okolicach, które miały miejsce w czasie okupacji hitlerowskiej.

W opowieściach pojawiły się także losy bohaterskiej rodziny Czekajów i działalności konspiracyjnej.

Józef Machnik był autorem wielu artykułów, zamieszczanych w miesięczniku „Piastun” (czasopismo mieszkańców gminy Miejsce Piastowe) o tytułach m.in. „Wojenne losy absolwentów Szkoły Lotniczej z Krosna” czy „Niemiecka baza na lotnisku w Krośnie w latach 1939-1944”.  

W cyklu artykułów o historii lotnictwa i wydarzeniach z czasu II wojny światowej autor pisze często o mało znanych faktach, dotyczących osób lub zdarzeń związanych z naszą najnowszą historią. Historyk poprzez ten zapis postanowił ocalić od zapomnienia wydarzenia odległe dla dzisiejszych młodych pokoleń, tym bardziej, że niewielu naocznych świadków okupacji i wojny jeszcze żyje.

Młodzież w skupieniu wysłuchiwała historii o brutalności okupantów, o zbiorowych mordach na Żydach i ich ukrywaniu się, walce o przetrwanie tutejszej ludności, a także o tragicznych losach tutejszego lotniska. Dzięki niebywałej wiedzy Józefa Machnika dowiedzieli się również, że krośnieńskie lotnisko uznawane było niegdyś za drugie co do wielkości po londyńskim, a w 1944 roku wylądował na nim sam Hitler, który chciał być jak najbliżej frontu.

W spotkaniu pomagała prezentacja multimedialna stworzona z własnych zbiorów pana Machnika, licznych zdjęć samolotów, wspomnianej wyżej rodziny Czekajów i miejsc związanych z II Wojną Światową.

Katarzyna Janocha

Foto: stock, Małgorzata Gryziec