Podczas wernisażu artysta mówił – a jest on również wspaniałym gawędziarzem w najlepszym, klastycznym tego słowa znaczeniu – o przemijaniu, o skutkach czasu utraconego, co nie musi oznaczać czasu straconego. - Chomiczewski, człowiek w sile wieku, swój czas dotą wykorzystał mądrze i pięknie, jego dzieła pozostaną – powiedziała jedna z miłośniczek jego talentu.

O gościu mówił także jego przyjaciel ze studiów na karkowskiej ASP znakomity rzeźbiarz z Krosna Maciej Syrek. Odczytany został wiersz niżej podpisanego, dedykowany Syrkowi, którego główny motyw dotyka niemal metafizycznego wydarzenia: otóż w domu Chomiczewskiego w Beskidzie Sądeckim zaistniało pianino, na którym prywatne lekcje muzyki pobierał wyjątkowy bard i poeta Leszek Długosz (uświetniał przez dekady Piwnicę pod Baranami, wraz z m.in. Ewą Demarczyk). Długosz goszcząc u Chomiczewskiego rozpoznał właściwie po dźwiękach owo pianino, i wszystkim udzieliło się piękne wzruszenie.

- Oto co znaczy czas miniony, wspomnieni; to już legendy! – wyznał wzruszony Maciej Syrek. Właśnie ta i podobne legendy oplatają żywoty ważnych i wyjątkowych artystów, Chomiczewski, Syrek i Długosz w tym przypadku są tego znakomitym przykładem.

Lecz to anegdoty, zatem in medias res: wystawa obrazów Chomiczewskiego zgromadziła na wernisażu dziesiątki osób, w tym kolekcjonerów dzieł sztuki. Wybór obrazu „dla siebie” okazał się bardzo trudny – tu nie było obrazu, w którego wartość ktokolwiek by wątpił. Artysta ten wystawia i oferuje miłośnikom malarstwa jedynie prace najlepsze, w pełni godne miana dzieł sztuki. Pozostały czynnik wyboru to już kwestia gustu odbiorcy.

W katalogu wystawowym padły nazwiska mistrzów, do których malarstwo Chomiczewskiego może być, i bywa, porównywane: Stanisławski, Chełmoński, Kossakowie, Fałat, Ruszczyc, St. Witkiewicz - by wymienić tylko tzw. polską szkołę pejzażu sprzed wieku – ale to nie wszyscy mistrzowie, znajdziemy ich więcej. Ważną jest uwaga, że Stanisław Chomiczewski do owych mistrzów, jak i swych profesorów, przyznaje się i wyraża im wdzięczność, ale w istocie on jest już jednym z nich! Czytamy zatem:
- krytycy (…) mają rację, że czerpie on z tradycji postimpresjonistów, z malarstwa modernistycznego (i wspomnianych wyżej wybitnych malarzy)… Z tym, że on znalazł przy nich własną, pełną osobliwej urody i ekspresji drogę. Chomiczewski teraz stanął przy nich. Pięknie wśród Mistrzów.

Jak nie sposób „opowiedzieć” utwór poetycki, a już chyba niemożliwe „opowiedzieć” symfonię („choćby” kaprys – termin ten urzeka Chomiczewskiego w kontekście malarstwa…), tak nie jest ani możliwe, ani nawet właściwe! „opowiadanie” obrazów, zwłaszcza takich artystów jak Chomiczewski. Jest w nich bowiem coś więcej niż świat przedstawiony w kolorze (a on jest także kolorystą!). Jest nastrój, który wnosi liryka; jest i muzyka, którą wyzwala choćby dynamizm obrazu (np. rytm tabunu koni?), czy nostalgiczna cisza (jej dźwięk – jednak!) we mgle pośród jesiennych wzgórz; to krzepiąca cisza w zaróżowionym lub surowo błękitnym śniegu porannym, lub wydobywająca się z dzwonienia lodowatych kryształków przy zachodzącym słońcu.

Czemu o malarstwie Stanisława Chomiczewskiego piszę z zachwytem? Bo ono takie jest! - zachwyca. Mnie również. Może szczególnie…

Jan Tulik
Foto: kbp