Czym jest inicjatywa lokalna?
Inicjatywa lokalna to nowa forma realizacji zadań publicznych przez administrację samorządową we współpracy z mieszkańcami wprowadzona do Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w 2010 roku. W ramach inicjatywy mieszkańcy mogą nie tylko wystąpić z wnioskiem o realizację określonego zadania, ale od razu zaproponować swój wkład w przedsięwzięcie. Zadania, które można realizować w ramach inicjatywy lokalnej:

• budowa, rozbudowa lub remont dróg, kanalizacji, sieci wodociągowej, budynków oraz obiektów architektury stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego;
• działalność charytatywna,
• podtrzymywanie i upowszechnianie tradycji narodowej,
• pielęgnowanie polskości oraz rozwój świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej,
• działalność na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego, kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego,
• promocja i organizacja wolontariatu,
• edukacja, oświata i wychowanie,
• działalność w sferze kultury fizycznej i turystyki, ochrony przyrody, w tym zieleni w miastach i wsiach, porządku i bezpieczeństwa publicznego.

Inicjatorzy mogą zaoferować swój wkład na wiele różnych sposobów. Począwszy od wpłat pieniężnych, poprzez dokumentację, materiały budowlane czy podjętą społecznie, w ramach wolontariatu pracę. – Czasami wystarczy, że w ramach swojego wkładu mieszkaniec zdobędzie zgody sąsiadów – mówi prezydent Bronisław Baran, przypominając, że w wielu dzielnicach i osiedlach właśnie brak zgody na wejście w teren latami blokuje inwestycje drogowe czy kanalizacyjne.

Uchwała
Do podjęcia uchwały w sprawie określenia trybu i szczegółowych kryteriów oceny wniosków o realizację zadań publicznych w ramach inicjatyw lokalnych Rada Miasta była zobowiązana poprzez nowelizację ustawy o działalności pożytku i o wolontariacie.

Projekt uchwały został pozytywnie zaopiniowany przez Miejską Radę Działalności Pożytku Publicznego, a podczas sierpniowej sesji został przyjęty bez większych kontrowersji. Jedynie radny Wojciech Kolanko (PiS) zgłaszał zastrzeżenia odnośnie zbyt skomplikowanego wzoru wniosku dołączonego do projektu uchwały. Wiceprezydent Bronisław Baran wyjaśnił, że jest to wyłącznie przykład, a rada nie ma uprawnień do uchwalenia obowiązującego wzoru. Wnioski składane w ramach inicjatywy lokalnej mogą przybierać różne formy, a i tak wszystkie zostaną rozpatrzone.

Kryteria
Wnioski mieszkańców będą oceniane według przyjętych kryteriów. Najwięcej punktów otrzymają te, które będą wymagały jak najmniejszego udziału Gminy. Punktacja będzie również zależała od rodzaju podjętego zadania. Na największa liczbę punktów pod tym względem mają szansę prace budowalno – remontowe związane z drogami, chodnikami, kanalizacją, wodociągami itp. infrastrukturą należącą do samorządu. Za inicjatywę dotycząca tych zadań można otrzymać 6 punktów. Dla porównania za upowszechnianie sportu: 3 pkt, za pielęgnowanie polskości i rozwój świadomości narodowej: 2 pkt , a za propagowanie ekologii i ochrony przyrody: 1 punkt.

Dodatkowe punkty otrzyma inicjatywa, która jest uzupełnieniem juz realizowanych przez Miasto inwestycji. Na ocenę wpłynie również stopień przygotowania dokumentacji, kosztorysów itd.

Jednak sama punktacja jeszcze niewiele znaczy. Niektórzy radni proponowali by przewidzieć jakiś próg punktowy, od którego zadania będą realizowane. Nic takiego jednak nie uchwalono. Punktacja zatem nie będzie przesądzać o tym czy samorząd przychyli się do inicjatywy mieszkańców.

Nadzieje
Jest to uchwała o kapitalnym znaczeniu, która ma wspierać wszelkie inicjatywy mieszkańców – mówił dziennikarzom w przerwie sesji wiceprezydent Krosna, Bronisław Baran – Grupa 5 mieszkańców lub organizacja pozarządowa, może złożyć wniosek na realizację zadań z poszczególnych obszarów. Nowością jest to, że ta grupa mieszkańców może w majestacie prawa zadeklarować udział, np. swojej pracy społecznej albo świadczenie finansowe i rzeczowe na rzecz realizacji tego zadania – tłumaczył wiceprezydent – Dotychczas nie było takiej możliwości – podkreślał. Wiceprezydent uważa, że ta uchwała pomoże wyzwolić inicjatywę mieszkańców.

- Liczę na to, że pojawi się wiele pomysłów, a w ślad za tym pójdzie partycypacja w tych zadaniach. Każda inicjatywa, która pozwala łączyć, jednoczyć mieszkańców wokół swojego miasta jest moim zdaniem bezcenna – podkreśla B. Baran. Przypomina przy tym, że podobne rozwiązania sprawdziły się w przypadku szkół, gdzie miasto oferuje 50% udział w zadaniach remontowych. W tym roku na zadania remontowe dzięki temu przeznaczono łącznie około 2 mln złotych. Uchwała o inicjatywie lokalnej daje możliwość podjęcia szeregu działań, które mogą poprawić jakość życia w mieście.

Piotr Dymiński
Foto: stock, archiwum