W Polsce liczbę chorych na ciężką, niedostatecznie kontrolowaną, postać astmy szacuje się na około 1 500 osób. U co piątego chorującego, pomimo stosowania rekomendowanych w leczeniu tej postaci choroby leków, nie uzyskuje się zadowalającej kontroli objawów. Tacy pacjenci codziennie doświadczają objawów astmy, pojawiają się u nich częste, nieprzewidywalne zaostrzenia choroby oraz objawy nocne.

Chorzy mają znacznie obniżoną aktywność fizyczną, a także życiową, co łączy się z niezdolnością do pracy. Ponadto choroba utrudnia im wykonywanie codziennych, prostych czynności, jak na przykład wyjście do sklepu, czy wejście po schodach bez odpoczynku. Koszty leczenia chorych cierpiących na astmę ciężką są bardzo wysokie i stanowią ponad 50% wszystkich kosztów przeznaczonych na opiekę chorych na astmę. W Europie średni koszt leczenia astmy ciężkiej jest 13-krotnie wyższy, niż koszt leczenia astmy o zwykłym przebiegu.

Pacjenci z województwa podkarpackiego, chorujący na ciężką alergiczną postać astmy mogą skorzystać z dedykowanego im programu lekowego w Rzeszowie, w Specjalistycznym Zespole Gruźlicy i Chorób Płuc - Podkarpackim Centrum Chorób Płuc.

Przyczyny ciężkiej astmy alergicznej
Przyczynami choroby są czynniki genetyczne, a także źle leczone lub w ogóle nieleczone infekcje czy ciężkie przeziębienia. Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi astmy ciężkiej alergicznej jest palenie papierosów, zarówno aktywne, jak i bierne. Jeśli choroba nie jest dobrze kontrolowana, mogą wystąpić zaostrzenia pomimo zastosowania optymalnego leczenia. Dlatego każdy chory powinien znaleźć się pod specjalistyczną opieką na wysokim poziomie, w wyspecjalizowanym ośrodku i stałą kontrolą lekarza.

Zasady programu lekowego
W odpowiedzi na potrzeby rosnącej liczby pacjentów, Ministerstwo Zdrowia w 2012 roku wprowadziło program lekowy dla chorych na ciężką astmę alergiczną. Program jest prowadzony w 38 ośrodkach w Polsce. W województwie podkarpackim jest to Specjalistyczny Zespół Gruźlicy i Chorób Płuc- Podkarpackie Centrum Chorób Płuc - oddział pulmonologii oraz oddział pulmonologii i alergologii chorób dróg oddechowych przy ul. Rycerskiej 2.

Kto może skorzystać z programu lekowego?
Z programu lekowego dla chorych na astmę ciężką mogą skorzystać pacjenci powyżej 12. roku życia z ciężką, niekontrolowaną alergiczną astmą oskrzelową, z alergią na alergeny całoroczne potwierdzoną punktowymi testami skórnymi lub testami swoistego IgE. Program obejmuje pacjentów o masie ciała 20-150 kg, niepalących tytoniu, u których wykluczono inne mechanizmy (choroby współistniejące), powodujące ciężki przebieg astmy, inne niż reakcja organizmu na całoroczne alergeny wziewne.

Ponadto pacjenci muszą spełniać co najmniej trzy z poniższych kryteriów:
- objawy niekontrolowanej astmy,
- trzy lub więcej epizodów zaostrzeń w roku wymagających stosowania systemowych glikokortykosteroidów lub zwiększania ich dawki u osób, które stosują je przewlekle,
- hospitalizacja w ciągu ostatnich 12 miesięcy z powodu zaostrzenia astmy,
- incydent ataku astmy zagrażający życiu w przeszłości,
- utrzymująca się obturacja dróg oddechowych,
- pogorszenie jakości życia z powodu astmy.

Pacjent jest kwalifikowany do udziału w programie przez zespół koordynacyjny do spraw leczenia biologicznego w ciężkiej astmie alergicznej, powołany przez prezesa NFZ.

jg/havas