Przybyłych na rocznicowe spotkanie gości: przedstawicieli kombatantów, korpusu dyplomatycznego, władz państwowych i samorządowych Polski, Czech, Słowacji oraz mieszkańców dukielszczyzny powitał gospodarz gminy, burmistrz Marek Górak.
Powiat Krośnieński reprezentował starosta Jan Juszczak, który w swoim wystąpieniu porównał bitwę w „Dolinie Śmierci” do największej i niezapomnianej dla narodu polskiego bitwy pod Monte Cassino. – Tak jak góra Monte Cassino spłynęła polską krwią, tak tutaj ta ziemia jest przesiąknięta krwią żołnierza radzieckiego, ukraińskiego, słowackiego i czeskiego, którzy szli do swojej ojczyzny walcząc za wolność. Dlatego dzisiaj, po tylu latach, spotykamy się na tych ziemiach aby pamięć o tych bohaterach nie zginęła i została adresowana do następnych pokoleń – podkreślił starosta. Dlatego dziękuję organizatorom, zarówno po stronie polskiej jak i słowackiej, za to że pamiętamy, że zapraszamy i spotykamy się w takim gronie. Chcemy aby młodzi ludzie pamiętali, że o wolność swoich krajów niekiedy trzeba dać najwyższą daninę krwi i życia.
Płk Mirosław Kaliński odczytał list z podziękowaniami i najlepszymi życzeniami do wszystkich uczestników walk i ich rodzin, który skierował Minister Obrony Narodowej Tomasz Siemoniak. – Obchody 68. rocznicy operacji karpacko – dukielskiej są żywą lekcją historii i patriotyzmu. Przypominają o wojennych losach regionu, ale także całej Polski i jej sąsiadów. Historia nie może zapomnieć o wspólnej, solidarnej walce w imię wolności i godnego życia – napisał minister.
W imieniu Zarządu Okręgu Związku Kombatantów w Krośnie z siedzibą w Jaśle głos zabrał prezes Jan Klimkiewicz.
Rocznicowe spotkania w Dukli to czas i miejsce na przywoływanie historii, wspominanie uczestników walk, ale także podziękowania tym którzy na co dzień pamiętają o kombatantach, współpracują z organizacjami pozarządowymi i biorą aktywny udział w organizowaniu uroczystych spotkań. W tym roku Kombatanckim Krzyżem Pamięci Zwycięstwa uhonorowano : Ondreja Szamaja, Romana Hradeckiego, Mirosława Matykę i miasto Świdnik.
Odznakę „Komandorii” otrzymali: Starosta Krośnieński Jan Juszczak, Grażyna Ostrowska, por. Bolesław Janusz, por. Stefan Brudz, por. Marian Herbut.
Po wysłuchaniu Apelu Pamięci i salwie honorowej w wykonaniu Kompani Honorowej V Batalionu Strzelców Podhalańskich z Przemyśla, delegacje władz państwowych, samorządowych, służb mundurowych, kombatanckich oraz młodzież i przedszkolaki z Dukli, złożyły wieńce na Cmentarzu Wojennym, gdzie spoczywają polegli podczas walk w Karpatach jesienią 1944 r.
Następnie pod Krzyżem Pojednania na placu Ojców Bernardynów odmówiono wspólną modlitwę w intencji poległych i złożono wiązanki kwiatów.
Dzień później, 6 października, uroczyste obchody operacji karpacko – dukielskiej odbyły się na Słowacji.
Operacja karpacko-dukielska trwała od 8 września do 10 października 1944 r. Według źródeł historycznych zginęło tam ponad 80 tysięcy Rosjan, około 6 tysięcy Czechów i Słowaków, straty Niemców oceniane są na około 70 tysięcy. Kilka miejscowości zostało doszczętnie zniszczonych. Z uwagi na liczbę poległych miejsce to nazywane jest „Doliną Śmierci”.
Ewa Bukowiecka
