To najbardziej konstytutywny cel istnienia wszelkich „mouseionów”. Muzeum Podkarpackie w Krośnie pragnie zaprezentować wystawę będącą świadectwem tej uniwersalnej zasady, wystawę będącą swoistym bilansem, podsumowaniem tej, nie jedynej, ale podstawowej formy naszej działalności, reasumpcją naszych zbiorów.
NASZE ZBIORY. NABYTKI MUZEUM PODKARPACKIEGO W KROŚNIE Z LAT 2000 – 2010
Zbiory Muzeum Podkarpackiego w Krośnie słyną w Polsce oraz poza granicami naszego kraju, głównie za sprawą największej w Europie kolekcji lamp naftowych, z zabytków związanych z prehistorią, historią i sztuką regionu oraz z odkrycia Karpackiej Troi, osady związanej z kulturą Otomani-Füzesabony. Zwiedzający przekraczający progi Pałacu Biskupiego zachwycają się różnorodnością i bogactwem prezentowanych tu zabytków. W ostatnim dziesięcioleciu poszerzyliśmy nasze zbiory o nowe, bardzo cenne i interesujące nabytki. Ich część wkomponowana została w aranżacje wystaw stałych – archeologicznej, historycznej, artystycznej, historii oświetlenia oraz historii szkła i przemysłu szklarskiego. Pozostałe muzealia prezentowane są szerszej publiczności jedynie podczas wystaw czasowych. Zbiory te w większości pozyskane zostały w drodze zakupu, ze środków własnych Muzeum, z dotacji samorządowych oraz ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Część prezentowanych zabytków to dary pochodzące od miłośników historii, od żyjących artystów, będące dowodem niezwykłej ludzkiej dbałości o ocalenie pamiątek czasów minionych czy cennych przykładów współczesnego rzemiosła artystycznego, dowodem wspaniałego kulturalnego mecenatu krośnian. Znaczną partię nabytków stanowią artefakty archeologiczne, będące materialnym skutkiem prężnie prowadzonych przez Dział Archeologiczny w ostatnich latach w naszym mieście i w różnych punktach regionu badań archeologicznych. Zaprezentowane zostaną unikatowe zabytki z Trzcinicy: przedmioty kościane, z brązu, ceramika kultury Otomani-Füzesabony, które już niebawem stanowić będą część wystawy stałej w Skansenie Karpacka Troja. Niezwykły fragment ekspozycji utworzą zabytki paleolityczne z Hłomczy, sakralia pozyskane w trakcie badań krypt kościoła farnego w Krośnie i, nigdy wcześniej nie prezentowane, sakralia z kościoła parafialnego w Łączkach Jagiellońskich. Cennym uzupełnieniem będą artefakty z krośnieńskiego rynku, szczególnie te, związane z czternastowiecznym domem wójtowskim i renesansowym ratuszem, fragment wodociągu miejskiego oraz inwentarz odkryty niedawno w studni na terenie dzisiejszej biblioteki PWSZ. Dział Historyczny przedstawi ciekawą kolekcję archiwalnych fotografii osób zasłużonych dla Krosna z przełomu wieków XIX i XX, w tym rodzinę Mazurkiewiczów, ważną w historii Muzeum. Zaprezentowany zostanie również bogaty wybór publikacji drugiego obiegu, wydawanych przez organizacje antykomunistyczne.
Niezwykle wartościowymi eksponatami będą: Mapa Królestwa Polskiego z 1831 r. używana w czasie powstania listopadowego przez gen. Józefa Chłopickiego oraz rękopis bardzo poczytnej powieści dla dzieci „Historia żółtej ciżemki” Antoniny Domańskiej, wydanej drukiem w 1913 r. Dział Historii Oświetlenia od ponad półwiecza stopniowo powiększa kolekcję lamp, z której znane jest Muzeum. Zobaczymy zatem wspaniałe, nie prezentowane na wystawie stałej, świeczniki oraz kandelabry dworskie, judaika, oraz clou aranżacji - kopię prototypu pierwszej lampy naftowej (kaganek naftowy) Ignacego Łukaszewicza, lampy naftowe z lat 1880-1915 oraz lampy elektryczne z okresu secesji i art deco. Będą to fragmenty zwartych kolekcji, zakupionych dzięki ministerialnym i samorządowym środkom finansowym oraz pojedyncze eksponaty zakupione od osób prywatnych. Podziwiać będzie można niezwykłe przykłady rękodzieła artystycznego przełomu wieków, bogactwo eklektyzmu, finezję secesji. Zaprezentowane będą wykwintne lampy wiszące, bogate w ornamentykę lampy salonowe, eleganckie lampy gabinetowe i stołowe. Podobną różnorodnością formy, materii i przeznaczenia odznaczać się będzie kolekcja lamp elektrycznych.
Prawdziwą ucztę dla amatorów sztuki i rzemiosła przygotował Dział Artystyczny, który wykreuje na jednej z sal salonik doby romantyzmu. Wnętrze wypełnią meble z epoki, przedmioty codziennego użytku, dzieła sztuki. Wśród nich – ostatnio pozyskane płótna Seweryna Bieszczada, Stanisława Bergmana, Jana Kazimierza Olpińskiego, Jana Ekierta, rzeźby i gliniane formy dekoracyjne Andrzeja Lenika oraz projekty detali architektonicznych krośnieńskich kościołów i kamienic, naszkicowane ręką Jana Sas Zubrzyckiego. Przedstawione będą również dzieła twórców żyjących, przedstawicieli nurtów współczesnych w malarstwie, grafice i rzeźbie, którzy wyrazy swoich artystycznych pasji sukcesywnie przekazują do Muzeum. Wśród nich zobaczymy dzieła m.in. Tadeusza Marszałka, Macieja Syrka, Bogdana Biernata, Pauliny Michalskiej, Idziego Dąbrowskiego. Ciekawym elementem tej części ekspozycji jest prezentacja konserwatorskiego „przed” i „po”, a mianowicie prezentacja szafek nocnych z II poł. XIX w. w trakcie i po renowacji.
Dział Konserwacji jest bowiem kluczowym ogniwem w procesie rewitalizacji zabytków kultury. Ostatnimi, ale nie mniej ważkimi, fragmentami tej ekspozycji będą najnowsze nabytki Działu Historii Szkła i Przemysłu Szklarskiego. Zaprezentowane zostaną unikatowe przykłady szkła zabytkowego z XVIII i XIX w., wśród których szczególnie godne uwagi są: puchar ze szkła uranowego oraz bombonierka grawerowana z ornamentyką roślinną. Zobaczymy również bogaty wybór szkła prasowanego z lat 1950-1970 oraz szkła współczesnego – zarówno form użytkowych, jak i szkła o charakterze artystycznym i designerskim, głównie z Huty Szkła „Sabina” oraz Villa Glass Studio.
We współczesnym muzealnictwie najbardziej palącym problemem jest brak odpowiedniego metrażu przestrzeni ekspozycyjnej, jej niewystarczalność w stosunku do ilości gromadzonych zabytków. Muzealia zdeponowane w magazynach są na co dzień niedostępne dla miłośników sztuki. Nowa wystawa czasowa jest więc dla nas pewnego rodzaju podsumowaniem, bilansem ostatniego dziesięciolecia pracy, a jednocześnie wyśmienitą okazją na zaprezentowanie skarbów skrywanych do tej pory na strychu Pałacu Biskupiego.
Wernisaż odbędzie się 8 lutego, wtorek, o godz. 17.00 w sali Pałacu Biskupiego.
Wystawa będzie czynna do końca marca br.
Serdecznie zapraszamy!
Katarzyna Krępulec-Nowak
Muzeum Podkarpackiego w Krośnie
