Poważne problemy pojawiły się w 2011 roku
Od lat zwracano uwagę na bardzo mały wpływ, jaki mają samorządy “jednostek pomocniczych samorządu” czyli Dzielnic i Osiedli w Krośnie. Rady oraz Zarządy Dzielnic i Osiedli mogły wyłącznie przekazywać postulaty mieszkańców władzom miasta. Częściowo miało temu zaradzić przypisanie określonego, niewielkiego budżetu do każdego Osiedla i Dzielnicy.

O tym, że konieczne są zmiany Statutów i zasad wyborów do rad “jednostek pomocniczych”, przekonano się w 2011 roku, gdy doszło do szeregu nieprawidłowości, konfliktów i protestów.

Zaczęło się od Suchodołu, gdzie wbrew zapowiedziom nie dopuszczono każdego do głosu. Zgłaszanie kandydatów nie odbywało się według kolejności zgłoszeń, a osobom które cierpliwie czekały, nie przekrzykiwały innych, zamknięto możliwość udziału w wyborach poprzez przegłosowanie zamknięcia listy: Demokracja "po suchodolsku".

Protesty w tej sprawie zostały odrzucone. Piotr Przytocki jako prezydent uznał za bezzasadny protest związany z przeprowadzeniem wyborów, w których stanowiska w samorządzie Dzielnicy zajęli radni z popierającego go Klubu Samorządowego (S. Słyś i Z. Kubit), a następnie radni z Klubu Samorządowego (w tym S. Słyś i Z. Kubit) odrzucili skargę na działalność prezydenta, związaną z odrzuceniem wspomnianego protestu (Skargi na nasz samorząd są "bezzasadne").

Do podobnej sytuacji doszło na Osiedlu Traugutta, gdzie powołując się na rozstrzygnięcie z Suchodołu, zablokowano możliwość startu jednej kandydatki: Przekręt jak w Suchodole. Na Osiedlu Markiewicza okazało się, że te same przepisy Statutów mogą być interpretowane zupełnie inaczej: A jednak można?, bez ograniczania biernego prawa wyborczego kogokolwiek.

Przy tak dużych kontrowersjach i różnicach w interpretacji przepisów pojawiła się wątpliwość czy uda się spokojnie przeprowadzić kolejne wybory w 2015 roku. Powiedzmy wprost: dlaczego ktokolwiek miałby czekać na zgłoszenie kandydatury, skoro głosu nie udziela się według kolejności, a część osób można zablokować poprzez zamknięcie listy?

Propozycje zmian przygotowała doraźna komisja
Temat zmian w Dzielnicach i Osiedlach na sesji przedstawiał radny Zdzisław Dudycz (Klub Samorządowy), wypowiadał się w imieniu doraźnej komisji statutowej, która zajmowała się tematem. Zdzisław Dudycz stwierdził, że komisja zwróciła wnioski do samych zainteresowanych - od Rad i Zarządów Dzielnic i Osiedli.

- Część Dzielnic i Osiedli zgłosiła uwagi - powiedział Zdzisław Dudycz - Biorąc pod uwagę te kłopoty w powoływaniu nowych Rad, Komisja zdecydowała się na zmianę ordynacji wyborczej - dodatkowo uzasadnił, że zmiany wprowadziło już wiele samorządów w Polsce, w tym w okolicznych gminach.

Zmiana ordynacji wyborczej jest ogromna. Nie będzie więcej zebrań sprawozdawczo-wyborczych, na których zgłaszane są kandydatury i prowadzone wybory. Nowe zasady sprawią, że wybory w Dzielnicach i Osiedlach będą podobne do innych wyborów. Kandydaci będą zgłaszani wcześniej, wybory odbywać się będą w dniu wolnym od pracy, a komisje wyborcze będą pracowały przez cały dzień, wydając karty do głosowania, a następnie licząc głosy wrzucone do urny. Regulamin Komisji Wyborczej nie został jeszcze uchwalony, chociaż na sesji zapowiedziano, że został już przygotowany. - Pozostawiamy to nowej Radzie - powiedział Zdzisław Dudycz.

Nie wszystko się zmieni. Nadal będzie można łączyć mandat jednostki pomocniczej z mandatem Radnego Miasta. Zakaz łączenia tych funkcji był jednym z częstszych postulatów. Pojawiały się opinie, że łączenie mandatu radnego z funkcją w “jednostce pomocniczej” blokuje dostęp kolejnych osób do udziału w samorządzie. Zdzisław Dudycz wyjaśnił, że wprowadzenie zakazu łączenia tych funkcji nie miałoby uzasadnienia prawnego. W takiej sytuacji wojewoda mógłby zakwestionować podjętą uchwałę jako “pozbawiającą obywatela jego praw”.

Wprowadzono jednak zasadę, że członków Zarządu Dzielnicy będzie można wybrać tylko spośród radnych dzielnicy. Tym samym nie będzie sytuacji jak w Suchodole, gdzie przewodniczącym Zarządu został Zbigniew Kubit, który nie zyskał poparcia w wyborach do Rady Dzielnicy.

Radny Kazimierz Mazur (Klub PiS) zadawał pytania i zgłaszał poprawki. Część jego uwag przyjęto jako zasadne bez zbędnej dyskusji. Inne mają zostać wyjaśnione wraz z regulaminem, który przyjmie nowa Rada.

Projekty zmian radni przyjęli jednomyślnie w głosowaniu.

Zobacz:
Wzorcowe Statuty: - Osiedla - Dzielnicy
Wzorcowa Ordynacja Wyborcza: - Osiedla - Dzielnicy.

pd